Projekt Leśna Grupa dedykowany jest dzieciom w wieku przedszkolnym (3-6 lat). Zapoczątkowany został jesienią 2015 roku i od tego czasu działa nieprzerwanie, co roku zapraszając dzieci do wspólnej przygody. Nasze miejsce to warszawski Las Kabacki. A wszystko zaczęło się od marzenia Agnieszki.

” W 2007 roku wybrałam się na wycieczkę do Norwegii. Był pochmurny, rześki kwietniowy poranek. Podczas zwiedzania Oslo i spaceru w pobliskim parku pierwszy raz spotkałam się z dziećmi z leśnego przedszkola. Zobaczyłam grupkę małych dzieci, które wspinały się na drzewa, bawiły się kozikami i strugały patyki, niespiesznie budując domek dla krasnali. Nieopodal stał zapakowany wózek z ciepłą herbatą, a obok niego mężczyzna w średnim wieku, który rozmawiał z dwójką chłopców.
Wtedy poczułam, że jest to najzdrowsza i najbardziej naturalna forma spędzania czasu przez dzieci. Od tego czasu marzyłam, by stworzyć takie miejsce w Polsce. Aż w końcu, we wrześniu 2015 roku, stworzyłam Leśną Grupę na warszawskich Kabatach.”

“Leśna Grupa” działa jako tzw „forest kindergarten”, prowadząc projekt edukacyjny. Nie jesteśmy formalnym przedszkolem.

Co to jest „Forest Kindergarten”?

„Leśne przedszkole” (bo tak można to przetłumaczyć) to miejsce, w którym dzieci spędzają średniorocznie 80% czasu na świeżym powietrzu, niezależnie od pory roku i pogody. Dzięki tak długiemu przebywaniu w przyrodzie mają niepowtarzalną szansę zbudowania bliskiej, głębokiej i osobistej relacji z naturą i kształtują swoją inteligencję przyrodniczą.

Wartością kluczową w Leśnej Grupie jest swobodna zabawa, którą przedkłada się ponad zajęcia oraz zabawy aranżowane przez dorosłych (choć na takie też jest czas i miejsce). Naszym podstawowym celem jest wszechstronny rozwój dziecka w bezpośrednim kontakcie z przyrodą.  W “Leśnej Grupie” dziecko samo stawia sobie cele i samodzielnie je realizuje, a zadaniem dorosłych jest wspierać dziecko w zabawie, odkrywaniu świata i uczeniu się. Takie podejście, w połączeniu z długim przebywaniem dziecka w naturze, stanowi podstawę harmonijnego rozwoju dziecka zgodnie z własnym rytmem i tempem.

Istotnym elementem atmosfery Leśnej Grupy są wspierający i świadomi dorośli. Nasi wychowawcy w codziennej pracy wykorzystują założenia nurtu Porozumienia bez Przemocy (NVC), psychologii humanistycznej czy pedagogiki przeżyć korzystając z takich narzędzi jak mikrokręgi, język NVC, a także nie stosują kar i nagród. Głęboko wierzymy, że radośni, autentyczni dorośli chętnie dzielą się z dziećmi swoimi pasjami, pokazując dzieciom swoje talenty i różnorodność świata. Wtedy też zawiązuje się bezpieczna relacja między dzieckiem, a ich opiekunami.

Rytm Leśnej Grupy

Rytm i powtarzalność są istotnym elementem rozwoju małego dziecka. Tworzą kotwice, stałe punkty w ciągu dnia co buduje jego poczucie bezpieczeństwa i stabilności, a także pozytywnie wpływa na proces adaptacji. W naszej grupie działamy wg trzech rytmów – dnia, tygodnia i roku.

Ten najbardziej zauważalny dla dzieci to rytm dnia. Nie znaczy to, że dni są takie same. Wręcz przeciwnie, każdy dzień wygląda inaczej. To co je łączy to kilka powtarzalnych elementów, które dzieją się każdego dnia i są drogowskazem dla małego dziecka.

• Od godziny 8:00 czekamy na dzieci w naszej sali na Dembego. To czas swobodnej zabawy, powolnego rozpoczęcia dnia, porannego czytania i przygotowań do dnia w lesie.
• O 9/9.30 wyruszamy do naszej bazy terenowej w otulinie Lasu Kabackiego. Ten poranny, dwudziestominutowy spacer jest okazją do wspólnego śpiewania i obserwacji przyrody.
• Około godziny 10:00 zasiadamy we wspólnym kręgu. Witamy się, opowiadamy co zdarzyło się od poprzedniego spotkania. Wspólny rytualny początek dnia umacnia każde dziecko z osobna, dając wyraźny sygnał: cieszymy się, że z nami jesteś, jesteś ważny i ciekawi nas co chcesz nam powiedzieć. Omawiamy też plan dnia i proponujemy aktywności w ramach rytmu tygodnia, wsłuchujemy się w potrzeby grupy.
• Po drugim śniadaniu (około 11:30) chętne dzieci dołączają do proponowanych aktywności (zgodnie z tematem dnia). Spędzamy razem około 2 godzin, pozwalając dzieciom na uczestnictwo w ich tempie i w ramach ich chęci i możliwości.
• Czas poobiedni (po godzinie 14) to moment odpoczynku i swobodnej zabawy. 
• O godzinie 16 wracamy do naszego lokalu i czekamy na spotkanie z rodzicami (grupa działa do godziny 16:30)

Działamy też w rytmie tygodnia. Oznacza to, że każdy dzień ma swój motyw przewodni i tak:

• poniedziałki to czas projektów plastycznych i stolarki
• wtorki są dniem sportowym – starsze dzieci (5+) jadą z Marcinem na wyprawę rowerową, podczas gdy młodsze zapraszane są przez Ewę i Mateusza do zabaw ruchowych
• środa to wspólne pieczenie i gotowanie
• w czwartki towarzyszy nam Alan (native speaker), który wraz z Marcinem zaprasza dzieciaki do wspólnego muzykowania i śpiewu. To wtedy też powstają spontaniczne pomysły na wspólne występy podczas rodzinnego pikniku na koniec roku.

W ciągu roku podglądamy naturę, jej rytm i łączymy nasze działania z tradycjami regionu. Obserwujemy zmieniające się pory roku. Włączamy w cykl naszych celebracji słowiańskie święta pogańskie (Dziady, Szczodre Gody czy Noc Sobótkowa).

Nasza baza, czyli gdzie spędzamy razem czas

Obecnie korzystamy z dwóch przestrzeni. Rano spotykamy się w naszym lokalu na ul. Dembego na warszawskich Kabatach. Tam też w okresie zimowym kończymy dzień.

Całą pozostałą część dnia spędzamy w bazie terenowej Fundacji, na leśnych wędrówkach po Lesie Kabackim, a także od czasu do czasu korzystamy z przestrzeni miejskiej odwiedzając różne wystawy, parki czy biorąc udział w koncertach lub warsztatach.

Baza terenowa jest naszym leśnym „nieplacem” zabaw z uwielbianą piaskownicą i stworzoną przez rodziców kuchnią błotną. Pomiędzy drzewami dzieciaki huśtają się na hamakach, leśnych huśtawkach, a także budują szałasy. Na wiosnę szykujemy domek na drzewie.

Jesienią tego roku przygotowaliśmy grządki permakulturowe, by na wiosnę stworzyć nasz warzywnik. Szykujemy miejsce na pomidorki, marchew, cebulę, cukinię czy jarmuż. Jesienią liczymy na zupę dyniową z naszej uprawy. Może też znajdzie się miejsce na ziemniaczki. No a przede wszystkim nie zabraknie truskawek ani ziół.

Ognisko jest ważnym elementem dla naszej społeczności. W każdą środę nasza baza zamienia się w leśną kuchnię. Tym razem na stole nie goszczą już szyszki, patyki, liście czy błoto lecz warzywa i owoce. Ostatnio udało nam się nawet przygotować mini pizzę w kociołku wykorzystując go jako patelnię. 🙂 Ogień jest dla nas szczególnie istotny zimą. W chłodne dni pozwala ogrzać się przy jego cieple, rozświetla i oswaja też popołudniowy mrok.

Rekrutacja

Projekt „Leśna Grupa” trwa przez 10,5 miesiąca w roku – od 1 września do 15 lipca danego roku szkolnego. W ramach projektu “Leśna Grupa” realizowane są zajęcia od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.30, z uwzględnieniem dni ustawowo wolnych od pracy oraz dni wolnych zgodnie z kalendarzem MEN na dany rok szkolny.

Prowadzimy obecnie jedną grupę różnowiekową liczącą do 20 dzieci, którym towarzyszy każdego dnia minimum 3 dorosłych. Liczba wolnych miejsc w danym roku szkolnym zależna jest od liczby dzieci kończących swoją przygodę z projektem. W pierwszej kolejności do grupy przyjmowane jest młodsze rodzeństwo, a następnie zapraszamy chętne rodziny na próbną przygodę z naszą grupą (dwa tygodnie) w okresie wiosennym. W okresie tych dwóch tygodni rodzice/opiekunowie towarzyszą dziecku w trakcie dnia. To dla nas i dla nowych rodzin czas wzajemnego poznania się. To czas doświadczeń, zarówno dla dzieci, jak i rodziców co tak naprawdę oznacza dołączenie do „forest kindergarten”. To szansa na zadanie pytań i weryfikację swoich wyobrażeń. To też inwestycja w pogodny start nowej przygody.

Rekrutacja 2020/2021 w dużym skrócie:

• dzień otwarty w formie ogniska z Leśną Grupą (1 marca 2020)
• marzec – kwiecień – dwutygodniowy okres próbny dla chętnych rodzin, zakończony rozmową podsumowującą (1,5h) omawiającą aktualną sytuację rozwojową dziecka
• maj – lipiec – możliwość adaptacji
• do końca czerwca – podpisanie umów na nowy rok szkolny

Uwaga: w naszym projekcie nie pobieramy wpisowego, zamiast tego wprowadziliśmy opłatę za dwutygodniowy okres próbny (2020: 950 zł). Nie gwarantujemy miejsca na lata do przodu. Ważny jest dla nas świadomy wybór miejsca przez rodziców zatem po 5 latach doświadczeń wypracowaliśmy powyższy schemat. Czasem jednak zwalnia nam się miejsce w ciągu roku więc chętnych zapraszamy do kontaktu z nami. Tych co się wpisują „na listę” informujemy o starcie procesu rekrutacyjnego.